หลุยส์ อาร์มสตรอง (อังกฤษ: Louis Armstrong) (4 สิงหาคม ค.ศ. 1901 - 6 กรกฎาคม ค.ศ. 1971) มีชื่อเล่นว่า "แซทช์โม" (อังกฤษ: Satchmo)[1] หรือ ป็อปส์ (Pops) นักทรัมเป็ตและนักร้องเพลงแจ๊สชาวอเมริกัน
ประวัติ
เสียงเพลงแห่งความสุขปลื้มปีติยินดี ตลอดจนอารมณ์ขันที่บ่งบอกถึงความเป็นมนุษย์โดยสมบูรณ์จากการสร้างสรรค์ของนักร้อง-นักทรัมเป็ตชื่อก้องนาม หลุยส์ อาร์มสตรอง นับเป็นภาพลักษณ์ที่ผู้คนรู้จักคุ้นเคยกันในวงกว้าง
แต่ลึกลงไปถึงปูมหลังชีวิตวัยเยาว์ของศิลปินผู้ยิ่งใหญ่คนนี้กลับเป็นภาพตรงกันข้ามอย่างสิ้นเชิง
หลุยส์ อาร์มสตรอง เกิดที่เมืองนิวออร์ลีน รัฐหลุยเซียนา ในย่านสลัมคนผิวดำ พ่อเป็นกรรมกร แม่เป็นแม่บ้านที่มีอาชีพเสริมเป็นโสเภณี โดยพ่อทิ้งครอบครัวไปตั้งแต่ยังเป็นทารก แม่ย้ายไปอยู่ย่านโสเภณี ได้ทิ้งเขาไว้ให้ย่าดูแล เติบโตมาด้วยการประทังชีวิตให้อยู่รอด
หาเงินโดยการเป็นนักร้องวงประสานเสียงของเด็ก ๆ ได้ร้องเพลงตามที่สาธารณะ พออายุได้ 13 ปี ถูกจับตัวที่บ้านคุ้มครองเด็กเนื่องจากนึกคะนองยิงปืนขึ้นฟ้า ที่นี้เองทำให้เขาได้เรียนเป่าคอร์เน็ต (Cornet) ในวงดนตรีของบ้านคุ้มครองเด็ก
พออออกจากบ้านคุ้มครองเด็ก จึงตัดสินใจเอาดีทางด้านดนตรี โดยเวียนวงอยู่ในย่านเริงรมย์ในนิวออร์ลีน
จนพบกับคิง โอลิเวอร์(Joe "King" Oliver) นักคอร์เน็ตและหัวหน้าวงแจ๊สชื่อดังโอลิเวอร์สนับสนุนเขาเป็นอย่างดีจนเมื่อโอลิเวอร์ย้ายไปชิคาโก จึงให้อาร์มสตรองเล่นทรอมโบนแทนในวงของเขา ในการดูและของ คิด โอรี จนเมื่อในปี 2462 สถานเริงรมย์ในเมืองนิวออร์ลีนถูกทางการสั่งปิดอาร์มสตรองจึงหันมาเล่นดนตรีในเรือล่องแม่น้ำมิสซิสซิปปีจากนั้นโอลิเวอร์ชวนเขาไปร่วมวง"Creole..Jazz..Band" ของเขาที่เมืองชิคาโก
ในช่วงปี 2465 เขาเริ่มมีชื่อเสียงมากขึ้น และเขาได้อัดแผ่นเสียงครั้งแรกที่ชิคาโก จากนั้นปี 2467 ย้ายไปนิวยอร์กร่วมกับวง "เฟล็ทเชอร์ เฮนเดอร์สัน ออร์เคสตรา" (Fletcher Henderson Orchestra) วงชั้นนำในยุคนั้น
โดยเขาเปลี่ยนจากเล่นคอร์เน็ตเป็นทรัมเป็ต ปีต่อมาเขาได้กลับมายังชิคาโกกับวงของตัวเองที่ชื่อ "ฮ็อต ไฟว์” (Hot Five) โดยออกแผ่นเสียงกว่า 60 ซีรีส์ อย่างเช่น "Potato Head Blues", "Muggles” และ "West End Blues"
จนเมื่อเขาอายุสามสิบปลาย ๆ เริ่มมีปัญหาเรื่องนิ้วมือและริมฝีปาก
ทำให้เขาหยุดเป่าทรัมเป็ตในปี 2502 อาร์มสตรองหันมาพัฒนาความสามารถในการร้องเพลง จนเป็นนักร้องที่มีชื่อเสียง เขาได้ออกทัวร์เล่นดนตรีในยุโรป จนมีชื่อเสียงระดับโลกในยุคทศวรรษ 1950
เขามีเทคนิคการเปล่งเสียงเลียนเสียงเครื่องดนตรีที่เรียกว่า "สแก็ท" (Scat Vocal) เขายังได้แสดงภาพยนตร์ขนาดยาว มีผลงานยอดนิยมกว่า 50 เรื่อง จนได้ฉายาว่า "Ambassador Satch" ซึ่งก็โด่งดังกว่าเป็นนักร้องเสียอีก
อาร์มสตรองเสียชีวิต ที่กรุงนิวยอร์กเมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม 2514 รวมอายุ 69 ปี ด้วยอาการหัวใจล้มเหลว
ภายหลังการเสียชีวิต มีการสร้างสนามบินโดยใช้ชื่อเขาว่า "Louis Armstrong New Orleans International Airport" และมีการสร้างอนุสาวรีย์สวนสาธารณะเพื่อรำลึกถึงเขาหลายแห่งในเมืองนิวออร์ลีนบ้านเกิดอาร์มสตรอง
ความสำเร็จของ หลุยส์ อาร์มสตรอง ไม่ได้อยู่ในฐานะนักดนตรีแจ๊สที่พัฒนาการเล่นอิมโพรไวเซชั่นมาจากพื้นฐานของดนตรีนิวออร์ลีนส์เท่านั้น หากด้วยเสียงร้องที่เปี่ยมความรู้สึกและบุคลิกภาพอันอบอุ่นบนเวทีแซทช์โม ได้ก้าวขึ้นมาเป็น เอนเตอร์เทนเนอร์ คนสำคัญของสหรัฐในช่วงปลายทศวรรษ 1930s และของโลกในช่วงกลางทศวรรษ 1950s เขาเป็นคนดำคนแรกที่ได้แสดงในหนังขนาดยาว มีผลงานภาพยนตร์ยอดนิยมกว่า 50 เรื่อง จนได้ชื่อว่า Ambassador Satch
ทั้งนี้วิเคราะห์กันว่าปัจจัยหนึ่งของ
ความสำเร็จด้านความนิยมนั้นมาจากการสนับสนุนจากผู้จัดการส่วนตัวที่ชื่อ โจ กลาเซอร์ ซึ่งดูแลภาพลักษณ์ที่ออกสู่สาธารณะของเขาตั้งแต่ปีค.ศ.1935 เป็นต้นมาด้วยสาเหตุจากโรคหัวใจอันเป็นปัญหาสุขภาพที่ค่อนข้างรุนแรง ทำให้หลุยส์ อาร์มสตรอง หันมาร้องเพลงมากขึ้นแทนที่การเป่าทรัมเป็ตในระยะหลังของชีวิต
เรียบเรียงข้อมูล เพิ่มเติมโดย manman
